Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Bielsku Podlaskim


Cerkiew pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego, znana również jako Woskriesieńska, pełni rolę prawosławnej cerkwi konkatedralnej i parafialnej w Bielsku Podlaskim. To ważna świątynia w strukturze dekanatu Bielsk Podlaski, należąca do diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Cerkiew usytuowana jest przy ulicy Romualda Traugutta, co czyni ją łatwo dostępną dla wiernych i turystów.

Historia cerkwi sięga daleko w przeszłość. Pierwsza świątynia o tym wezwanie powstała na uroczysku „Buhor” w pobliżu Lewek, a po 1377 roku została być może przeniesiona do bielskiej dzielnicy Dubicze. W drugiej połowie XVI wieku wzniesiono nową cerkiew w innym miejscu, blisko dworu starościńskiego w Hołowiesku, obecnie przy ulicy Romualda Traugutta.

W 1636 roku cerkiew została przekazana unitom, którzy w 1716 roku wybudowali nową, bardziej okazałą świątynię. Jednakże, ze względu na zły stan dotychczasowego budynku, w 1796 roku władze pruskie zezwoliły parafianom na odprawianie nabożeństw w nieczynnym kościele pokarmelickim. Dopiero w 1838 roku konsekrowano nową cerkiew, a nabożeństwa przeniesiono z kościoła karmelitów.

W 1839 roku carskie władze skasowały unię i przekazały obiekt prawosławnym. Kolejna znacząca przebudowa miała miejsce w latach 1912–1913, kiedy to dobudowano wieżę nadającą świątyni obecny kształt, który zachował się do dzisiaj. Warto zauważyć, że poprzednia konstrukcja była drewniana, a obecnie większość świątyni jest murowana, co jest typowe dla podlaskich cerkwi.

Wewnątrz cerkwi znajdują się dwa szczególnie czczone obiekty kultowe: ikony św. Męczennicy Barbary oraz św. Jerzego Zwycięzcy. W latach 90. XX wieku cerkiew przeszła gruntowny remont, a w latach 2013–2014, za zgodą wojewódzkiego konserwatora zabytków, dokonano całkowitej przebudowy, polegającej na wymianie drewnianej konstrukcji na betonową ze względu na jej zły stan techniczny. Zachowano jedynie kopułę, ołtarz oraz kamienną część prezbiterium, a sama bryła budynku pozostała niezmieniona.

Warto również podkreślić, że 20 sierpnia 2016 roku cerkiew odwiedził prawosławny patriarcha Antiochii, Jan X, co było ważnym wydarzeniem w historii tej świątyni. Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 29 października 1966 roku pod nr A-27, co podkreśla jej znaczenie oraz wartość kulturową i historyczną w regionie.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
  2. ks. Paweł Zabrocki: Święto parafialne bielskiej konkatedry. orthodox.pl, 04.05.2021 r. [dostęp 04.05.2021 r.]
  3. Daniel Grygiewicz: Bielsk Podlaski: Święto parafialne Zmartwychwstania Pańskiego. cerkiew.pl, 22.04.2014 r. [dostęp 11.04.2021 r.]
  4. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Patriarcha Antiochii Jan X w Bielsku Podlaskim [dostęp 20.08.2016 r.]
  5. Poranny.pl – Bielsk Podlaski: Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego była drewniana, będzie murowana [dostęp 26.07.2013 r.]

Oceń: Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Bielsku Podlaskim

Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:20